De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) roept veehouders over de hele wereld op om te stoppen met het toedienen van antibiotica bij gezonde dieren. Onnodig en overmatig antibioticagebruik is een gevaar voor de hele planeet.
In Nederland is het antibioticagebruik in de veesector de laatste jaren fors gedaald. Veehouders mogen hun dieren alleen antibiotica toedienen als er een medische noodzaak is. Volgens hoogleraar microbiologie Jan Kluytmans (UMC Utrecht) lijkt deze noodkreet vooral gericht aan andere landen dan Nederland. “Wij lopen voorop”, zegt hij. “De veehouderij heeft de laatste jaren een ongelofelijke verbeterslag gemaakt op dit vlak.” De beschikbare cijfers ondersteunen zijn woorden. Tussen 2009 en 2016 is de verkoop van het medicijn aan boeren met ruim 60 procent gedaald, hoewel er per sector grote verschillen zijn.
‘Vaak onnodig’
Antibiotica bij dieren is in de meeste gevallen onnodig is. Het ‘wondermiddel’ wordt onder meer gebruikt om dieren te beschermen tegen ziektes. In andere landen wordt het toegediend om dieren sneller te laten groeien. Volgens de WHO gaat in sommige landen 80 procent van alle antibiotica naar de dierensector. De Europese Unie is al langer bezig met strenger toezicht op het gebruik van antibiotica in de dierensector. Sinds 2006 heeft de EU het gebruik van antibiotica voor de groeibevordering bij dieren verboden.
Dodelijk
Overmatig en verkeerd gebruik van antibiotica bij dieren en mensen draagt bij aan de toenemende dreiging van antibioticaresistentie. Sommige soorten bacteriën die ernstige infecties bij mensen veroorzaken, hebben al resistentie ontwikkeld tegen de meeste of alle beschikbare behandelingen en er zijn maar weinig veelbelovende opties in de onderzoekspijplijn. Deze zogenoemde resistente bacteriën leiden naar schatting jaarlijks tot 700.000 doden wereldwijd, waarvan zo’n 25.000 in Europa. Als er niet wordt ingegrepen, waarschuwen onderzoekers, zou het gezamenlijke dodental op kunnen lopen tot 10 miljoen per jaar. Vandaar de WHO-oproep om het medicijn alleen in medische noodgevallen te geven aan veedieren.
Nederland loopt voorop
De Nederlandse vleesveehouderij gebruikt van alle veesectoren het minste antibiotica, namelijk gemiddeld minder dan 1 DierDagDossering. Ook bij Keten Duurzaam Rundvlees zijn de veehouders zich bewust van de gevolgen van antibioticagebruik en de strenge wet- en regelgeving. Uitsluitend bij ziekte kan antibiotica worden voorgeschreven. Dit gebeurt door goedkeuring van een dierenarts. De voorgeschreven middelen worden per dier geregistreerd in een openbare database. Naleving van de gestelde criteria wordt getoetst door een onafhankelijke controle-instantie.
Lees meer: Hoe scoort de nederlandse veesector in de anti antibioticastrijd.